Wada wzroku, a ostrość widzenia – to nie to samo!

Czasami rodzice zastanawiają się czy wada wzroku u ich pociechy zmniejszy się z biegiem czasu, lub czy zniknie całkowicie. Padają również pytania o możliwości korekcji wady w przyszłości – np. korekcji laserowej. Jednak czy zniwelowanie wady wzroku sprawi, że dziecko, nastolatek, lub młody dorosły, będzie widział ostro i wyraźnie? Niekoniecznie – dlatego warto umieć rozróżnić pojęcia wady wzroku i jego ostrości.

Wady wzroku – czym są?

Wada wzroku inaczej nazywana wadą refrakcji, najczęściej występuje na skutek specyficznej budowy oka, w którym rogówka jest zbyt płaska, zbyt kulista lub nieregularna, a gałka oczna zbyt długa lub zbyt krótka. Wśród wad wyróżniamy nadwzroczność (wadę +) krótkowzroczność (wadę -) oraz astygmatyzm (zarówno + jak i -). Wada wzroku wymaga korekcji np. okularowej lub z użyciem soczewek kontaktowych, może zmieniać się w czasie, czasami w wieku dorosłym można poddać ją korekcji laserowej.
 

Wadę wzroku możemy zbadać za pomocą badania np. autorefraktometrem (po podaniu kropli porażających akomodację) – to tzw. badanie komputerowe, lub za pomocą skiaskopii. Pełne badanie wady wzroku, obejmuje również ocenę tego jak wyraźnie widzi dziecko bez korekcji okularowej i w korekcji okularowej.
 

Chcielibyśmy aby po założeniu okularów korygujących wadę wzroku, dziecko widziało idealnie ostro, jednak czasami tak nie jest.

Ostrość widzenia

Ostrość widzenia oceniamy aby wiedzieć jak dziecko widzi bez okularów, a jak w nich – zarówno blisko jak i daleko. U dzieci starszych i współpracujących, ostrość ocenia się za pomocą optotypów, na przykład liter, liczb, symboli. Dziecko czyta z tablicy znaki, a specjalista zapisuje wartość najmniejszych odczytanych znaków – ta wartość to ostrość widzenia (u maluszków i dzieci niewspółpracujących, ostrość widzenia można ocenić za pomocą specjalnych testów).
 

Wartość ta zazwyczaj oznaczona jest literą V (visus) – im wyższa jest wartość, tym wyższa ostrość widzenia. Standardowo oznaczenie 1.0 to najlepsza ostrość widzenia, a 0.1 to najniższa ostrość widzenia. Czasami specjaliści opisują rodzicom ten wynik w procentach (np. V – 0.3 porównuje się do ostrości widzenia na poziomie 30% normy).

Wada wzroku, a ostrość widzenia. 

Czasami, dziecko (niezależnie od wysokości wady wzroku), po założeniu okularów może mieć doskonałą ostrość widzenia. Wtedy zazwyczaj okulary lub soczewki kontaktowe są wystarczające i dziecko w korekcji, widzi prawidłowo.

Czasami jednak (również bez względu na wysokość wady wzroku) mimo założenia okularów lub soczewek korygujących wadę wzroku, dziecko nie widzi wyraźnie – dzieje się tak dlatego, że odbiór obrazu z oczu odbywa się w mózgu i odbiór ten z jakiegoś powodu może być zaburzony. Wtedy po zaleceniu przez specjalistę, należy leczyć np. niedowidzenie lub prowadzić terapię widzenia, aby tę ostrość widzenia poprawić – o ile to możliwe.
 

Ostrość widzenia wypracowana w dzieciństwie pozostaje na całe życie i jeżeli jest niska – prawdopodobnie zostanie taka również w wieku dorosłym, o ile nie zostanie wdrożone leczenie w postaci terapii i zasłaniania oka (na zlecenie specjalisty).
 

Powody, dla których ostrość widzenia może być zbyt niska:

• Niedowidzenie spowodowane np. różnowzrocznością, późnym wykryciem i skorygowaniem wady
wzroku, zezem.
• Przeszkody na drodze oko-mózg;
• Słabowidzenie;
• Oczopląs, zez, opadanie powiek;

Wiedząc, że wada wzroku nie jest równa ostrości widzenia, warto pamiętać o tym aby szczególną uwagę zwrócić na możliwości jak najdokładniejszej oceny ostrości wzroku. Wczesna diagnoza i szybka reakcja niejednokrotnie pozwolą na osiągnięcie pełnej ostrości widzenia, nawet mimo istnienia wady wzroku u dziecka.