Konwergencja i jej zaburzenia u dzieci.

Konwergencja to ruch zbieżny oczu, który musimy wykonać kiedy chcemy spojrzeć na coś bardzo blisko – lub gdybyśmy chcieli spojrzeć na czubek własnego nosa. Czasami rodzice odbierają ruch konwergencyjny jako zezowanie, jednak nie ma on z zezowaniem nic wspólnego. Wręcz przeciwnie – jest dzieciom potrzebny i konieczny do prawidłowego i komfortowego używania wzroku w bliskich odległościach.
 

Prawidłowa konwergencja – czyli jaka?

Konwergencję możemy uznać za prawidłową jeśli ruch zbieżny wykonywany przez oczy dziecka jest płynny i pełny. W praktyce oznacza to, że kiedy przedmiot zbliża się do nosa dziecka oczy zbliżają się do siebie jednocześnie w równym tempie i żadne z nich nie „odpływa” w kierunku skroni, jednocześnie dziecko potrafi utrzymać zbieżnie ustawione oczy patrząc na przedmiot w bliży. 

Badanie konwergencji wykonuje się za pomocą fiksatora – inaczej niewielkiego przedmiotu, na którym dziecko może skupić wzrok. W praktyce może to być np. ołówek z kolorową końcówką. Badający zbliża powoli fiksator w kierunku nasady nosa u dziecka jednocześnie obserwując czy ruch oczu jest prawidłowy. Jeśli nie jest i jedno z oczu odpływa, lub zupełnie nie wykonuje ruchu zbieżnego, możemy
mieć do czynienia z zaburzeniem konwergencji. Może być ona osłabiona, czyli niewystarczająca (zazwyczaj ma to miejsce wtedy kiedy oko wykonuje ruch zbieżny ale nie jest on pełny, wygląda to tak jakby oko w pewnym momencie się wyłączało) lub może występować niedomoga konwergencji (czyli niemal całkowity lub całkowity brak ruchu zbieżnego).

Zaburzenia konwergencji – objawy:

Problemy z konwergencją mogą mieć znaczący wpływ na widzenie w bliży. Dlatego też problemy z konwergencją ujawniają się często w pierwszych latach edukacji szkolnej, kiedy dziecko spędza więcej czasu nad książkami i zeszytami.
 

Jakie mogą być objawy problemów z konwergencją?
• Problemy z pisaniem i czytaniem;
• Niechęć do pracy z bliska;
• Przekręcanie głowy podczas patrzenia blisko;
• Mocne pochylanie głowy nad książką lub przeciwnie – nienaturalne odsuwanie od siebie tekstu;
• Bóle głowy, oczu, zmęczenie podczas czytania i pisania;
• Niewyraźny, zamazany, ruszający się obraz – zgłaszany przez dziecko.
• Podwójne widzenie.

Jeśli zauważysz którykolwiek z powyższych objawów u swojego dziecka w pierwszej kolejności skonsultuj się z lekarzem okulistą, zajmującym się badaniem wzroku dzieci, a następnie z optometrystą lub ortoptystą, którzy pomogą dobrać odpowiednie ćwiczenia lub pomoce optyczne dla dziecka, które zmaga się z osłabioną konwergencją lub jej niedomogą. 

W przypadku tego problemu warto również skonsultować dziecko u fizjoterapeuty, który oceni czy mięśnie całego ciała pracują prawidłowo gdyż ich zaburzenia również mogą wpływać na trudności w konwergencji.

Warto pamiętać, że zdolność do prawidłowej konwergencji (i wykonania pełnego ruchu zbieżnego) lub nawet jakość tego ruchu może zależeć od stanu ogólnego dziecka, a więc:
• stanu wypoczęcia;
• stanu zdrowia i samopoczucia;
• czasu spędzonego na pracy w bliży przed badaniem;
• samopoczucia, ewentualnego stresu;

Wynik badania może być więc rożny w zależności od dnia. Dlatego tak ważne jest uważne obserwowanie dziecka i ewentualnych objawów trudności wzrokowych. Zaopiekowanie się prawidłowym ruchem oczu dziecka we wczesnym dzieciństwie, może dać bardzo dobre efekty i oszczędzić mu problemów astenopijnych w nastoletnim i dorosłym wieku.